Noodweer
Wanneer ik deze mijmering schrijf, is de natuur en het weer volop in verandering. De natuur begint langzaam te verstillen en in zichzelf te keren. De bladeren aan de bomen veranderen van kleur en vinden al dwarrelend hun weg naar beneden. Sommige dieren maken zich klaar voor hun winterslaap. Ook het weer verandert. Het weer wordt onstuimiger. We krijgen meer te maken met regenbuien en harde wind. De kans op stormen en noodweer wordt groter nu de herfst zijn intrede maakt.
Ook nu, wanneer ik aan mijn bureau zit te schrijven, waait het hard buiten. Dit roept bij mij herinneringen op aan de verscheidene stormen die we in de afgelopen jaren al gekend hebben. Soms kunnen stormen negatieve herinneringen oproepen in onze gedachten. We kunnen letterlijk herinnerd worden aan stormen die we meegemaakt hebben in ons leven. Stormen die ons leven op z’n kop hebben gezet. Ik moet denken aan de verschrikking van de Watersnoodramp van 1953. Een natuurramp die veel van onze bewoners nog op het netvlies hebben staan. Voor altijd een stempel hebben achtergelaten. Maar ook in deze tijd zien we vaak genoeg in het nieuws – of ondervinden we het zelf aan den lijve – wat een storm allemaal kan veroorzaken, voor onszelf, anderen en onze omgeving.
Ik herinner mij een moment waarbij ik op de fiets zat naar de andere kant van het dorp waar ik woon. Het was toen ook stormachtig weer en het waaide zo hard, dat ik bijna met fiets en al omviel. In slechts een paar seconden tijd werd ik me er ineens van bewust hoe klein ik eigenlijk ben en dat de krachten van de natuur ver boven me staan. Door deze ervaring in de storm werd ik weer even teruggeworpen op mezelf en aan het denken gezet. Even stilgezet.
Niet alleen de natuurlijke stormen kunnen ons raken. Ook in onze eigen levens krijgen we vaak genoeg te maken met stormen. Momenten waarbij we te maken krijgen met de gebrokenheden van het leven. Met verdriet. Woede. Besluiteloosheid. Machteloosheid. Ervaringen in het leven waarbij we onszelf tegenkomen en stilgezet worden. Voor ons gevoel bijna gedwongen worden om opnieuw na te denken over onszelf en hoe we in het leven staan. Situaties waarin we – net als te midden in de letterlijke herfststormen – ons soms af kunnen vragen waarom dit ons overkomt en hoe we verder moeten.
Binnen de joodse traditie is veel nagedacht over deze vragen. Een stellingname van de joden is dat alles ten goede is. Dat betekent dat zelfs de minder mooie momenten uit het leven soms ook iets van waarde met zich mee kunnen brengen voor jouzelf of voor de ander. Ik moet hierbij ook denken aan dat juist de zwaardere periodes in het leven je soms leren wat voor jou belangrijk is in jouw leven en je levenswijsheid meegeven. Ook Elie Wiesel, een jood die de Holocaust heeft overleefd en na de Tweede Wereldoorlog veel geschreven heeft over zijn ervaringen tijdens de oorlog, zag een groot belang in het delen van datgene dat je meegemaakt hebt: ‘’Staand in de Joodse traditie geloof ik dat we alles wat we ontvangen, moeten delen.’’ Het delen van wat jij meegemaakt hebt, schept begrip en verbondenheid. Het helpt ons om elkaar te vinden, om te ontdekken dat we uiteindelijk allemaal onze bagage met ons meedragen en soms meer op elkaar lijken dan we aanvankelijk dachten. Ervaringen delen doet ons leren, groeien in levenswijsheid en helpt ons in verbondenheid met elkaar te leven. Zo komen, vaak veel later nadat we een storm doorstaan hebben, ook positieve dingen voort.
In de natuur zien we dat na noodweer uiteindelijk ook het zonlicht weer doorbreekt. Een teken dat na een moeilijke periode ook iets goeds voort kan komen. Het stopt niet bij de minder mooie dingen. Zo ook niet bij de stormen die we in ons leven meemaken. Een wijsheid die we mee mogen nemen, ook wanneer de storm in ons leven de overhand lijkt te nemen: uiteindelijk laat na iedere storm het zonlicht zich door de wolken zien.
Sandra Uijl